10 februari, Katla

Vandaag beleven we een spannende dag. We rijden in de stromende regen de bult af naar Vík en melden ons bij de Super Jeep (je weet wel, met van die enorme banden) van Arctic Adventures. Daar horen we dat we om 10:00 uur vertrekken; dat wordt iets later want het wachten is op wat laatkomers. Die passen er bij ons niet meer bij, dus die stappen in een kleiner formaat terreinwagen. Onze Duits/Belgische gids Benny vertelt het een en ander over de omgeving. Dat kan nu nog omdat we eerst een stuk comfortabele asfaltweg rijden, maar dat is over als we van de weg af gaan. We volgen geen asfalt of gravel meer maar baggeren en hobbelen 15 kilometer over sneeuw en ijs en door rivieren. Met veel stuurmanskunst loodst Benny ons de goede kant op achter de kleine jeep aan. We rijden een vooraf bepaalde route, die afgebakend is met de ons bekende gele paaltjes en oranje stokken. Zonder permit mag je de wildernis niet in hier, en niemand mag de gelepaaltjesroute verlaten. Een beetje natuurbehoud kan geen kwaad, toch? Afhankelijk van de ondergrond worden onderweg de banden al rijdend op de juiste spanning gebracht. Da’s geen geluid, dat oppompen en weer laten leeglopen. Het zicht wordt nogal belemmerd door het slechte weer, maar het is een ervaring op zich om in zo’n monster-voertuig door het ruige land mee te mogen rijden.

Op de plek van bestemming krijgen we stijgijzers uitgereikt en lopen we nog een aardig eindje de Myrdalsjokull-gletsjer op. Langs een smal ‘paadje’ lopen we naar de blauwe met zwarte ijsgrot van de Kötlujökull-gletsjer op de berg Katla. Het regent pijpenstelen en wij zijn blij met onze waterdichte jacks en regenbroeken. Dat moet honderden jaren geleden voor de pioniers heel anders geweest zijn…

De Katla van 1450 meter hoog is een van de actiefste vulkanen op IJsland en barst eens in de 40 tot 80 jaar uit. De laatste keer was in 1918, het kan dus ieder moment weer gebeuren… In rust ligt hij helemaal verscholen onder een pak ijs van 250 tot 300 meter dik. En wij lopen op dat ijs, gelukkig op een afstand van vijf kilometer bij de vulkaan vandaan. Je weet maar nooit 😊.

Het was een hele enerverende tocht. Op een gletsjer lopen is dat sowieso, maar erin lopen is helemaal bijzonder. Soms over smalle glibberige randjes ijs en dan weer over gladde vlonders, en niet altijd geschikt voor mensen met hoogtevrees. Mooi om te zien bij deze grot zijn de lagen ijs en lavastof die elkaar afwisselen. Dat wordt dan een stokoude en megagrote streepjescode. Kiek daar heb je er alweer één!

Weetjes …

Er zijn ijsgrotten die ontstaan door geothermische warmte. Dat is voor IJsland heel gebruikelijk.

Een andere manier is dat een steentje op het ijs opwarmt door de zon. Door de waterbeweging rondom dit steentje ontstaat er steeds een groter gat. Onder invloed van de wind dringt dit watergeultje in de spleten van de gletsjer en onder het ijs door. Als je dan ‘even’ wacht, is er een grot. Wacht je nog langer, dan ontstaat een tunnel, en dan komt het water er aan de andere kant weer uit.

Een uitbarsting van de Katla-vulkaan levert groot gevaar op voor de omgeving. Een eruptie kan gepaard gaan met enorme overstromingen van het door de hitte smeltende ijs van de omliggende gletsjers.

Een gletsjer ontstaat door het langdurig vallen van sneeuw, waarbij de temperatuur laag genoeg blijft om de sneeuw niet te laten smelten. Naarmate er meer sneeuw valt, wordt de onderlaag samengeperst tot ijs en dit ijs vormt de gletsjer.

Ook aan het beleven van deze schitterende tocht komt een eind en we stappen allemaal zeiknat maar voldaan vol goede moed weer in de jeeps. We hobbelen weer door diepe plassen en HO dan staan we ineens stil. De kleine jeep heeft panne en mist de linker voorband! Tja, daar sta je dan in the middel of nowhere, met een kluit vermoeide toeristen die ook niet weten hoe het allemaal verder moet. Maarrrr, Benny zegt dat ze het kunnen fixen, dus dan komt het goed. Wij wachten geduldig af en praten wat met onze Engelse medereizigers, die op IJsland zijn omdat papa 60 is geworden. Gut, waar hebben we dat eerder gehoord?

Maar goed, er wordt geprutst met het verwarmen van WD-40 (hoe kan het ook anders?!) om die band weer te vullen, of zoiets. En POEFFF, een kleine explosie en het experiment is mislukt. Schijnt regelmatig voor te komen… Met Benny is inmiddels overlegd dat hij ons terugbrengt. Het heeft immers geen nut dat wij daar blijven en de hulptroepen zijn al opgeroepen. Wij vertrekken dus gelukkig na drie kwartier wachten, want Greetje moet langzamerhand wel eens naar het wc’tje…

Enfin, eind goed al goed en we gaan ervan uit dat de achterblijvers ook veilig teruggebracht zijn.

Na een lekkere lunch in Vík rijden wij nog naar het zwarte strand van Reynisfjara. Voor sommigen misschien wel bekend van de laatste aflevering van Het Perfecte Plaatje. Grotten met indrukwekkende basaltblokken, en vandaag ook een bulderende zee door windkracht zes en opkomend tij. Soms komt het water zo snel het strand op dat je een sprintje moet trekken om droge voeten te houden. Het is een heel bijzonder gezicht dat witte schuim dat het strand op stroomt, maar het weer terugtrekken daarvan is bijna nog mooier. Het zicht op de stenen ‘pilaren’ van Reynisdrangar die midden in zee staan, is toch nog redelijk. Ook daar beuken het water en de wind met volle kracht op.

Op de zwarte stranden van IJsland en vooral dat van Reynisfjara kunnen levensgevaarlijke sneaker waves je de zee insleuren. Dat zijn enorme golven die zelfs op een windstille dag ineens kunnen ontstaan en je dan dus zo de zee intrekken. Je wordt er bij het oplopen van het strand wel goed voor gewaarschuwd hoor.

In de verte zien we ‘het eiland met het deurgat’ Durhólaey nog wel heel vaag liggen, maar we zijn er niet meer heen geweest. Durhólaey is bekend van het kasteel Eastwatch-by-the-Sea waar Jon Snow en zijn nachtwacht per boot aankomen in een van de afleveringen van Game of Thrones. Weer ff voor de fans…

Einde van alweer een mooie dag!